In het onderwijs wordt er weinig gepraat over menstruatie. Er hangt een wolk van taboe om het onderwerp heen. Daarom zijn er bij tienerjongens vaak veel vragen rondom de mysterieuze menstruatie.
Wij zijn van mening dat iedereen op de hoogte zou moeten zijn over ongesteldheid, ongeacht je geslacht. Door er openlijk over te praten wordt het onderwerp namelijk genormaliseerd.
Op het hoofdkantoor van Natracare hadden wij het geluk een week lang met een stagiair te mogen werken. George is een zelfbenoemde tienerjongen. Dus leek het ons – en hem – een leuk idee om uit te zoeken wat hij wist over menstruatie! We hebben zijn kennis getest en wat gaten ingevuld.
Wat zijn menstruaties?
George: Als mensen een keer per maand van onderen bloeden, meer huilen en chocolade eten.
Laten we bij de basis beginnen. Menstruatie of ongesteldheid is een onderdeel van de menstruatiecyclus. De menstruatiecyclus is een hormonale cyclus die het lichaam doorloopt om zich voor te bereiden op een eventuele zwangerschap. Een menstruatiecyclus duurt doorgaans ongeveer 28 dagen en begint op de eerste dag van iemands menstruatie. De ongesteldheid is het moment waarin het slijmvlies van de baarmoeder wordt losgelaten door het lichaam, omdat er geen zwangerschap heeft plaatsgevonden. Dit ziet er inderdaad uit als bloed.
Hoe lang duurt een menstruatie?
George: Ik zou zeggen dat het ongeveer een week duurt.
Een menstruatie duurt gemiddeld 2-7 dagen. Het verschilt per persoon. Jongeren kunnen vanaf hun 8ste op ieder moment hun eerste menstruatie krijgen. Gemiddeld gebeurt het meestal rond de 12 of 13 jaar, en blijft het maandelijks gebeuren tot de overgang bereikt is op een leeftijd van ongeveer 50 – 55. Dit betekent dat een menstruerend mens gemiddeld 451 keer ongesteld zal worden.
Is er een verschil tussen menstruatie en ongesteldheid?
George: Nee toch?
Klopt! Menstruatie en ongesteldheid betekenen hetzelfde. Het woord ‘menstruatie’ komt van het Latijnse woord ‘menstruus’, ofwel ‘maand’. Gezien de menstruatiecyclus ongeveer een maand duurt, is dit best een toepasselijke naam! Het woord ‘ongesteld’ is veel minder oud. In de 20e eeuw hing er een enorm taboe rondom de menstruatie, en vond men het woord ‘menstruerend’ heel confronterend, dus gingen ze het ongesteldheid noemen 🤷♀️. ‘Ongesteld’ betekent letterlijk ‘minder ernstig dan ziek’.
Hoe voelt het om ongesteld te zijn?
George: Ik heb gehoord dat het even erg is als in je ballen getrapt worden.
Tja, daar kunnen wij dan weer niet zoveel over zeggen. Wat we wel kunnen zeggen: het voelt vaak zoals je het zou verwachten – alsof je uit je vagina bloedt. Ervaringen zijn heel verschillend. Voor de één is een menstruatie heel heftig, en voor de ander niet zo.
De klachten die je kunt hebben dankzij een ongesteldheid verschillen ook. Je kunt last krijgen van stemmingswisselingen en maagkrampen, tijdens of ook vóór de bloeding. De klachten in de dagen vóór je menstruatie worden PMS genoemd.
Voor sommigen is de intensiteit van de klachten écht slopend, waardoor hun productiviteit op werk of op school minder wordt. Bij anderen geeft een warme kruik op de buik of het drinken van een gemberthee genoeg verlichting om de dag door te gaan.
Waarom bloeden mensen tijdens hun menstruatie?
George: Omdat het ei wat aderen scheurt?
Gelukkig worden onze aderen niet maandelijks door onze eieren gescheurd. De reden waarom er tijdens de menstruatie bloed uit de vagina komt, is omdat het slijmvlies van de baarmoeder afbreekt en uit het lichaam wordt geworpen. Dit ziet eruit als bloed.
Tijdens de menstruatiecyclus stijgen de niveaus van het hormoon oestrogeen, waardoor de eierstokken een eicel vrijlaten. Dit heet de eisprong. Het baarmoederslijmvlies bereidt zich vervolgens voor om het ei op te nemen door zich te verdikken. Als de persoon echter niet zwanger raakt, dan lost het ei op in plaats van dat het wordt opgenomen door de baarmoeder. Dan dalen de hormoonspiegels weer, waardoor het baarmoederslijmvlies afbreekt. Dit slijmvlies verlaat het lichaam via de vagina, als menstruatiebloed.
Is het echt gewoon bloed?
George: Ik denk dat er ook wat andere dingen in zitten, zoals afscheiding.
We begrijpen dat menstruatiebloed voor tienerjongens misschien vreemd lijkt, of zelfs vies. Maar dat is het niet. Menstruatiebloed is ontzettend normaal en ook totaal onschadelijk.
Menstruatievloeistof bestaat uit wat bloed en weefsel dat zich in de loop van een menstruatiecyclus op het baarmoederslijmvlies heeft opgehoopt. Je verliest tijdens een menstruatie ongeveer 1 eetlepel ‘gewoon’ bloed, verspreid over een paar dagen. De vloeistof kan verschillende kleuren hebben, van helder tot donkerrood of bruin, of soms ook zwart – dit zijn normale variaties die ontstaan omdat het bloed op zuurstof reageert.
Hoeveel bloed is er?
George: Te veel.
Gemiddeld verliezen we tussen de 3 en 5 eetlepels menstruatievloeistof per ongesteldheid. Maar nogmaals, dit verschilt per persoon, per menstruatie én per dag van de menstruatie. Daarom is er zo’n breed assortiment aan ongesteldheidsproducten. Als je veel vloeistof verliest heb je niet zoveel aan een kleine tampon die niet veel vloeistof absorbeert, en andersom is ook niet handig omdat een te grote tampon ook ander vocht gaat absorberen.
Wat is er zo slecht aan ‘dag één’?
George: De spierbewegingen die al het bloed naar buiten duwen?
De eerste dag is VRESELIJK! Nee hoor grapje … soort van. Vaak is de hoeveelheid menstruatievloeistof die op de eerste dag van een ongesteldheid wordt losgelaten het grootst, en zijn de klachten die daarbij horen het meest intens. Krampen, vermoeidheid en een drang om te nestelen bereiken op deze dag meestal hun piek. Maar zoals bij de meeste informatie die we hier hebben gedeeld, geldt ook hierbij dat dit niet per se voor iedereen hetzelfde is.
Waarom worden mensen chagrijnig tijdens hun menstruatie?
George: Omdat ze geïrriteerd zijn dat hun echtgenoten niet ongesteld worden.
Wellicht is dat ook een reden ja. Maar het gaat vooral om de pijn, het bloed en de hormonen. Door de veranderingen in de hormoonspiegel kunnen we gevoeliger worden. Oestrogeen en progesteron dalen, waardoor gevoelens zoals verdriet en boosheid sneller naar voren komen. Als je dit combineert met pijn en vermoeidheid dan kan het vaak tot chagrijn leiden!
Veranderingen in de hormoonspiegel tijdens de menstruatiecyclus kunnen er ook weer voor zorgen dat we ons op andere momenten juist in topvorm voelen. Gedurende een hele cyclus zijn we dus ongeveer in balans!
Is het waar dat de menstruaties van mensen die veel tijd met elkaar doorbrengen zich synchroniseren? En zo ja, hoe dan?
George: Via hun Bluetooth verbinding?
Haha, wat innovatief! Nee, we hebben geen bluetooth knop waar we gebruik van kunnen maken.
Je hebt wellicht over dit fenomeen gehoord, dat mensen die veel in elkaars bijzijn op gegeven moment op dezelfde dag ongesteld lijken te worden. Is dit echt ‘een ding’? Het korte antwoord is “we weten het niet”. Er zijn onderzoeken geweest waar bewijs uit is gekomen dat het wel gebeurt, maar ook dat het toeval zou kunnen zijn.
Het blijft voorlopig dus onduidelijk, maar als we erachter komen dan laten we het je zeker weten! Ondertussen weet je in ieder geval dat we geen bluetooth-vagina’s hebben 🙂
My boyfriend asked how periods can sync between girls and I told him bluetooth vaginas hahaha
— Miranda (@mirandalane01) August 27, 2019
Kunnen mensen zwemmen tijdens hun menstruatie?
George: Waarschijnlijk trekt het bloed wel haaien aan als ze in zee zijn.
We kunnen absoluut zwemmen tijdens onze menstruatie! We kunnen tijdens onze ongesteldheid eigenlijk alles doen wat we normaal ook zouden doen – zwemmen is pas de tip van de ijsberg. We hebben misschien niet per se zin om te zwemmen als we verdubbeld zijn van de pijn door maagkrampen, maar behalve onze eigen bereidheid is er niets dat ons ervan weerhoudt om een duik te nemen. Zelfs haaien niet!
Hoe lang blijven tampons in de vagina zitten?
George: Net iets meer dan een dag, zou ik zeggen. Afhankelijk van of je plast of niet.
We brengen tampons in in onze vagina’s om bloed op te nemen, en ze moeten elke 4 tot 8 uur worden vervangen. Tijdens het plassen kunnen ze op hun plek blijven, want plas komt uit een ander gat. Tampons worden geleverd mét of zonder applicator. Vaak is een applicator van plastic gemaakt, voor eenmalig gebruik, maar ze kunnen ook van karton gemaakt worden of herbruikbaar zijn. Net als maandverband zijn sommige tampons niet biologisch afbreekbaar omdat ze synthetische vezels en kunststoffen bevatten, zoals rayon. Maar het is ook mogelijk om composteerbare en biologisch afbreekbare tampons te vinden.
Wat is het verschil tussen maandverband en inlegkruisjes?
George: Maandverband is dikker?
Precies! Het grootste verschil tussen normaal maandverband en inlegkruisjes is dat maandverband dikker en meer absorberend is. Beiden kunnen om verschillende redenen nuttig zijn, afhankelijk van hoe zwaar iemand bloedt en wat een persoon prettiger vindt om te dragen.
Plasticvrije inlegkruisjes
Inlegkruisjes van Natracare zijn plasticvrij. Guervrij en chloorvrij, geschikt voor dagelijks gebruik op de gevoelige huid
Meer info
Wat is eigenlijk een menstruatiecup?
George: Een beker die bloed verzamelt, zoals een handschoen die je in spookhuizen vindt.
Ja, goed genoeg! Menstruatiecups zijn een herbruikbare optie die wordt gebruikt als alternatief voor wegwerpproducten. Het zijn zachte cups, meestal van silicone, die in de vagina ingebracht worden om menstruatievloeistof op te vangen. De cup wordt tijdens gebruik om de twaalf uur geleegd, schoongemaakt en opnieuw ingebracht.
Waarom zou iemand voor tampons kiezen in plaats van maandverband, en andersom?
George: Omdat tampons discreter zijn?
Er zijn verschillende ongesteldheidsproducten beschikbaar die mensen kunnen gebruiken, maar waar het allemaal op neerkomt bij het kiezen is persoonlijke voorkeur. Veel mensen zullen gedurende hun leven verschillende producten proberen in hun zoektocht naar de meest comfortabele en betrouwbare optie. Gedurende je leven verandert je lichaam natuurlijk ook veel, en wat het nodig heeft dus ook.
Bonus vraag:
Wat is een perimenopauze?
George: Als je niet meer menstrueert omdat je te veel pittig eten eet.
Oh, George, was het maar zo makkelijk. Een lekkere pittige sambal eten om van onze menstruatie af te komen zou echt feest zijn. Perimenopauze is de overgangsfase richting de menopauze, als de symptomen van de menopauze beginnen maar de menstruatie nog wel plaatsvindt. Dit kan maanden of jaren duren. Symptomen zijn onder andere opvliegers, slaapproblemen en vaginale droogheid.
Zo, daar heb je het! Heb je nog meer vragen over menstruatie? Stel ze in de reacties hieronder.
als ik ongesteld ben gebruik ik dikke tampons zodat ik ze niet zo vaak hoef te verwisselen , maa ik leg ook altijd nog een maanverband in mijn slipje zodat als ik naar de wc ga kan zien of mijn tampon vol is